Dünya ticaretinin büyük bir bölümünü taşıyan küresel lojistik ağının merkezinde limanlar ve lojistik merkezleri yer alıyor. 2024 yılında, dünya deniz ticareti 12,3 milyar ton seviyelerinde ulaştı. Asya, dünya deniz taşımacılığının lider bölgesi olarak, 2024’te dünya genelindeki yüklerin %60’ını boşaltarak sektördeki ağırlığını korudu. Ancak, küresel deniz taşımacılığı, iklim değişikliği, jeopolitik krizler ve tedarik zinciri baskılarıyla daha uzun rotalara yönelmek zorunda kalıyor. Bu ortamda, dijital ikiz teknolojisi limanlar ve lojistik merkezlerinde operasyonel verimliliği artırarak kritik bir rol oynuyor.

2024 yılında, Süveyş ve Panama Kanalları gibi stratejik geçitlerde yaşanan jeopolitik ve iklim kaynaklı aksaklıklar nedeniyle rotalar uzarken, geçiş süreleri de artış gösterdi. Bu durum, malların varış sürelerinde belirsizlik yaratarak tedarik zincirlerinde gecikmelere neden oldu. Şirketler, bu belirsizliklere karşı ürün stoklarını korumak ve teslimat sürelerini güvence altına almak amacıyla deniz taşımacılığına olan taleplerini artırdı. Sonuç olarak, dünya genelinde deniz ticareti talebi %3, konteyner taşımacılığına olan talep ise %12 oranında yükseldi.

Dijital ikiz teknolojisi, limanlarda artan bu iş yükünü yönetmeye destek olarak operasyonları daha verimli hale getiriyor. Bu teknoloji sayesinde, yüklerin varış ve ayrılışları sorunsuz bir şekilde planlanırken, iş gücü ve enerji verimliliği de en üst düzeyde sağlanabiliyor. Dijital ikiz teknolojisi, limanların dijital bir modelini oluşturarak yük akışını, altyapıyı ve ekipman durumunu gerçek zamanlı olarak izleme olanağı sunuyor.

Enerji tüketimi ve maliyetlerde azalma

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD)’ın verilerine göre 2024 yılında gemilerin ortalama hızlarının %25 artmasıyla enerji tüketimi ve maliyetlerde belirgin bir artış yaşandı. Gemi hızlarındaki bu artış, liman operasyonlarına doğrudan yansıyıp enerji tüketimini yükseltirken, maliyetleri de artırdı. Gemilerin daha uzun rotalarda ve daha yüksek hızlarda seyretmesi, limanlara geliş ve ayrılış zamanlarında dalgalanmalara yol açarak liman operasyonlarını daha yoğun hale gelmesine neden oluyor. Bu durum, limanlarda yük boşaltma, yükleme ve bekleme gibi süreçlerin daha sık gerçekleşmesini gerektiriyor, bu da enerji tüketimini ve maliyetlerini artırıyor. Özellikle vinçler, taşıma araçları ve diğer liman ekipmanlarının daha uzun süre çalışması, operasyon maliyetlerini yükseltiyor.

Dijital ikiz teknolojisi, bu yoğun operasyon temposuna uyum sağlamak ve enerji verimliliğini artırmak için limanlardaki süreçleri optimize ediyor. Akıllı enerji yönetim sistemleriyle limanların enerji tüketimini önemli ölçüde azaltma imkanı sunan bu teknoloji, limanların sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasına da katkı sağlıyor. Böylece, operasyonel verimlilik ve çevresel sürdürülebilirlik bir arada desteklenmiş oluyor.

Güvenlik ve izleme sistemlerinde yenilik

Dijital ikiz teknolojisi, limanlarda güvenlik yönetimini güçlendiriyor. Akıllı kameralar ile, potansiyel tehditleri önceden tespit ederek liman güvenliğini artırıyor. Özellikle Süveyş Kanalı ve Kızıldeniz’de yaşanan güvenlik riskleri göz önüne alındığında, proaktif güvenlik çözümlerine duyulan ihtiyaç her geçen gün büyüyor.

Lojistik ve trafik yönetiminde verimlilik artışı

Liman ve lojistik merkezlerindeki dijital ikiz uygulamaları, yük hareketlerini ve trafik akışını optimize ederek teslim sürelerini kısaltıyor. 2024’teki konteyner talep artışı ve Panama Kanalı’nda yaşanan daralma dikkate alındığında, limanlardaki operasyonel esnekliği artırmak büyük önem taşıyor. Dijital ikiz teknoloji sayesinde daha verimli çalışan limanlar taşıma maliyetlerinde de düşüş sağlayabiliyor.

Proaktif Bakım ve Arıza Önleme

Dijital ikizler, liman altyapısındaki ekipmanların durumunu sürekli izleyerek arızaları önceden tespit etme imkânı sunuyor. Bu, operasyonel kesintileri azaltırken bakım maliyetlerinde de önemli ölçüde düşüş sağlıyor. Küresel ticaretin sekteye uğramaması için liman altyapısının dayanıklılığı kritik bir önem taşıyor.

Akıllı şehir yaklaşımını güçlendirmek ve yaygınlaştırmak için 44 yıldır bilişimin gücünü kullanan SAMPAŞ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Şekip Karakaya, “Küresel ticaretin bel kemiği olan limanlar, artan tedarik zinciri baskıları, enerji maliyetleri ve sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda dijital dönüşüme ihtiyaç duyuyor. Dijital ikiz teknolojisi, limanların dijital bir kopyasını oluşturarak altyapı, ekipman ve operasyonel süreçlerin gerçek zamanlı izlenmesine ve analiz edilmesine olanak tanıyor. Bu teknoloji sayesinde, limanlar operasyonel verimliliği artırırken, enerji tüketimini optimize ederek sürdürülebilirlik hedeflerine daha hızlı ulaşabiliyor. Aynı zamanda dijital ikiz teknolojisi, liman operasyonlarını daha öngörülebilir ve proaktif hale getiriyor. Bu teknoloji, yük akışlarının yoğun olduğu dönemlerde dahi limanlardaki sıkışıklığı azaltarak yükleme ve boşaltma süreçlerini hızlandırıyor. Ayrıca, ekipman ve altyapının sürekli izlenmesi sayesinde bakım süreçleri de önceden planlanarak operasyonel kesintilerin önüne geçilebiliyor. 2024 itibarıyla gemi hızlarının artması ve rotaların uzamasıyla birlikte limanlardaki trafik yoğunluğu, enerji tüketimi ve lojistik maliyetlerinde artış görülüyor. Dijital ikiz teknolojisi, bu zorlukları yönetmek için güçlü bir araç olarak öne çıkıyor. Yük hareketleri ve ekipman durumu gibi kritik veriler gerçek zamanlı olarak izlenip analiz edilerek, kaynaklar en verimli şekilde kullanılıyor ve çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlanıyor. Biz de SAMPAŞ Holding olarak, müşterilerimize en yenilikçi ve etkili çözümleri sunarak OSB’lerin dijital dönüşümüne katkı sağlıyoruz” dedi.